Stefan Neyman

Urodził się 29 września 1928 roku w Toruniu jako syn Stanisława Neyman-Spławy i Anfisy z d. Permeńskiej. Oboje rodzice byli z wykształcenia inżynierami budowy dróg i mostów. Ojciec Stefana zmarł w 1937 roku. Po jego śmierci matka z małym Stefanem przeniosła się do Kielc.

W okresie okupacji niemieckiej ukończył 3 klasy liceum ogólnokształcącego uczestnicząc w “Tajnych kompletach”. W roku 1941 został zwerbowany do sekcji wywiadu obserwacyjnego, oddziału drugiego przy Komendzie obwodu AK w Kielcach, jego bezpośrednim przełożonym był Zbigniew Omoch pseudonim „Tom”, przez którego został zaprzysiężony. W sierpniu 1944 roku po rozpadzie sekcji wywiadu zgłosił się na koncentrację oddziałów AK organizowanej w ramach akcji „Burza” w miejscowości Gruchawka koło Kielc. Otrzymał przydział do 6 Kompanii 4 Pułku Piechoty Legionów AK, jego dowódcą był por. “Rak” (Henryk Dębowski-Marchand). 15 sierpnia 1944 r. 4 pp Leg. AK otrzymał rozkaz wymarszu na Warszawę, 6 kompania ze względu na słaby stan uzbrojenia została rozwiązana a ludzie odesłani do domów. W sierpniu 1944 roku nawiązał kontakt z Brygadą Świętokrzyską NSZ, do której dołączył w połowie września 1944 roku i otrzymał przydział do pierwszej kompanii pierwszego Batalionu 204 Pułku Piechoty dowódcą kompanii był w tym czasie Stanisław Grabda pseudonimem „Bem”. pluton chor. „Grzmota”, drużyny kpr. podchor. „Pokornego”. W powyższym okresie brał udział we wszystkich akcjach bojowych kompanii, a m.in. w starciu z Niemcami w Drewnianej Hucie, gdzie zdobyto haubicę z pociskami. W połowie listopada 1944 r. ze względu na zły stan zdrowia został urlopowany i powrócił do Kielc. Styczniowe działania wojenne Brygady uniemożliwiły mu powrót.

Po zdaniu matury podjął studia na Wydziale Lekarskim na Oddziale Stomatologii Akademii Medycznej w Warszawie, które ukończył w 1952 roku. Po studiach powrócił do Kielc, gdzie pracował do 1982 roku jako lekarz stomatolog, a także na stanowiskach: Kierownika Przychodni oraz Miejskiego Inspektora Stomatologii.
Był specjalistą w dziedzinie chirurgii stomatologicznej (II st.) i organizacji ochrony zdrowia (II st.).
W 1983 roku przeniósł się na Ziemię sądecką i podjął pracę w ZOZ Krynica na stanowisku kierownika przychodni i lekarza stomatologa w Piwnicznej Zdroju.
W latach 1986-1989 był zastępcą Dyrektora Wydziału Zdrowia Urzędu Wojewódzkiego w Nowym Sączu, równocześnie pracował dodatkowo jako chirurg stomatolog w Wojewódzkiej Przychodni Stomatologicznej w Nowym Sączu.
W okresie swojego zawodowego życia równocześnie z pracą zawodową udzielał się w pracy społecznej na rzecz Polskiego Towarzystwa Stomatologicznego, gdzie w latach 1963-1980 pełnił obowiązki przewodniczącego Zarządu Wojewódzkiego PTS w Kielcach, będąc równocześnie członkiem Zarządu Głównego PTS w kadencji 1970-1980.
Został uhonorowany m.in. Złotym Krzyżem Zasługi, pamiątkowym medalem 25-lecia Polskiego Towarzystwa Stomatologicznego, Złotą Odznaką za Zasługi dla Miasta i Gminy Piwniczna Zdrój.
Za działalność konspiracyjną został odznaczony Krzyżem Partyzanckim i Krzyżem Narodowego Czynu Zbrojnego. Wniosek sporządził Związek Żołnierzy N.S.Z Komisja Odznaczeń Krzyżem Narodowego Czyny Zbrojnego w dniu 03.06.1994 r.

Zmarł 2 września 2003 roku. Jego prochy złożone zostały w grobie Jego Matki na Cmentarzu Nowym w Kielcach.

Wojciech Janusz Zapała

Źródła: Eskulap Świętokrzyski 2003/12 - pismo Świętokrzyskiej Izby Lekarskiej. AP Kielce Życiorys ZŻ NSZ Okręg Świętokrzyski.